بسم اللّه‏ الرحمن الرحیم

اِنّ‏الْجَهادَ بابٌ مِنْ اَبْوابِ الْجَنَّةِ فَتَحَهُ اللّه‏ُ لِخاصَّةِ اَوْلِیائِهِ[1](عن امیرالمؤمنین علیه السلام)

این فضیلت بزرگ در بین فضایل بیشماری که برای مجاهدین فی سبیل اللّه‏ نقل شده بیشتر جلب توجه می‏کند.این واژه‏ها با همان معنای عرفی خود ـ نه اسرار الهی و عرفانی که دست ما از آنها کوتاه است ـ بی‏شک گفتار و نوشتار بشر عادی از بیان آنها عاجز است. این مدال الهی بر بازوان مجاهدان، چون خورشید در نزد صاحبان اسرار غیبی و ملکوتی می‏درخشد. مگر این جلوۀ همان خلقت نیست که ابراهیم خلیل الرحمن را مفتخر کرد؟ و بارقه‏ای از مقام حبیب اللهی نیست که در تارک افضل موجودات می‏درخشد؟ و مگر نازلۀ مقام ولیّ اللهی نیست از امیرالمؤمنین تا خاتم الاولیا که به آن اولیاءاللّه‏ مشرف شده؟ اگر هست ـ که هست ـ با چه بیان می‏توان حول آن گردید، و با کدام چشم بشری می‏شود این جلوه را دید؟ پس بهتر اینکه من قاصر با تقدیم «السلام علیکم یا خاصة اولیاءاللّه‏»[2]دم فرو بندم. و این کرامت بزرگ برای مجاهدان فی سبیل اللّه‏ است، چه شهید یا پیروز شوند یا نشوند. و برای شهیدان، فضایل زایدالوصف دیگر است و برای پیروزمندان عزیز فضلی جداگانه. پیروزمندانی چون این عزیزان شورانگیز، از فرماندهان عزیز سپاه و ارتش تا سایر مجاهدان، تا سایر مبارزان و مجاهدان میدان دفاع و پیشتازان بسیج و کمیته
و ژاندارمری و شهربانی، نیروهای مردمی و عشایری شجاع و دلیرکه در شکستن حصر آبادان تا شکستن دژ محکم خرمشهر تا فتح بزرگ محرّم، نقش اساسی داشتند و به صورت حریف ستمگر ـ که تا بن دندان به سلاحهای امریکا و شوروی و دیگر قدرتها و از پشتیبانی مالی و نظامی مرتجعان منطقه مجهز و برخوردار بوده است ـ آنچنان سیلی زدند که داغ رسوایی آن بر جبهۀ صدامیان در تاریخ خواهد ماند. قدرتهای بزرگ و حامیان صدام تا کنون باید فهمیده باشند که قدرت نظامی و سلاحهای مدرن هرگز نمی‏تواند با خشم انقلابی و مقدس ملتها مقابله کند.

اینجانب با عذر تقصیر، به فرماندهان ارتش و سپاه و تمام فرماندهان نیروهای نظامی و انتظامی و تمامی همرزمان آنان که با دفاع سلحشورانۀ خود از اسلام و کشور برای اسلام و مسلمین و هم‏میهنان عزیز در صحنۀ خودشان سرافرازی کسب نمودند، تبریک عرض، و برای شهدای بزرگوار و آزادۀ آنان و میهن اسلامی که به سعادت ابدی رسیدند، رحمت بی‏انتهای خداوندی، و برای مادران و پدران و همسران و سایر بستگان و بازماندگان آنان آرزوی سعادت ابدی و صبر جمیل و اجر جزیل می‏نمایم. درود بر سپاهیان و ارتشیان ایران اسلامی. سلام بر فرماندهان محترم آنان.درود بر همۀ مجاهدان و رزمندگان در راه هدف. پیروز باد فرماندهان و رزمندگان ژاندارمری و شهربانی و کمیته و بسیج و نیروهای مردمی و عشایری. بر افراشته باد پرچم پرافتخار جمهوری اسلامی ایران. و صلوات و سلام بر پشتیبان عظیم‏الشأن مستضعفان جهان، حضرت بقیة اللّه‏ ـ ارواحنا فداه.

روح اللّه‏ الموسوی الخمینی

جِهاد یکی از مفاهیم دین اسلام است.

واژه «جهاد» از ریشه «ج-ه-د» به معنی کوشش و مبارزه و فعالیت است. جهاد برعکس آنچه که امروزه توسط سیاست‌مداران مطرح می‌شود تنها به معنی جنگ و خون‌ریزی نیست. بلکه در اصل به معنی کوشش و مبارزه می‌تواند در عرصه‌های گوناگون باشد. جهاد، مصادیق دیگری چون جهاد اصغر، جهاد مالی و جهاد زبانی دارد. برخی از عبادات نیز همسنگ جهاد دانسته شده‌اند. متصدی امر جهاد، حکومت دینی است.^[۱] بزرگ‌ترین جهاد «جهاد با نفس» است که با نام (جهاد اکبر) شناخته می‌شود و تلاش در راه دفاع از دین اسلام یا گسترش قلمرو اسلام، جهاد کوچک (جهاد اصغر) نام دارد.

جهاد یکی از فروع دین و از واجبات اسلامی است. کلمهٔ جهاد حدود ۱۰۸ بار در قرآن آمده‌است.

انواع جهاد

جهاد به صورت کلی به دو نوع جهاد دفاعی و جهاد ابتدایی تقسیم می‌گردد. جهاد دفاعی، جنگ و مبارزه‌ای است که در صورت تجاوز دشمنی به حریم مسلمین واجب و لازم می‌گردد و آیات متعدد قرآن به آن دستور دارد. جهاد ابتدایی، جهادی است که مسلمانان ابتداءاً به جنگ وارد می‌شوند، بدون اینکه طرف مقابل ابتدا جنگ را آغاز کرده باشد. بر خلاف فقهای سیاسی یا جهادگرا همچون روح الله خمینی , علی خامنه ای و اصولاً اندیشه فقهی حکومت ایران و فقهای مایل به اسلامگرایی انقلابی، فقهای سنتی و غیر ایدئولوژیک جهاد ابتدایی را تنها در زمان پیامبر یا امام معصوم ممکن می‌دانند و انجام آن را بدون اجازه معصوم خطا می‌دانند. برخی اندیشمندان اسلامی مثل سیدمصطفی محقق داماد جهاد را در اسلام حتی در زمان امام معصوم تنها محدود به جهاد دفاعی می‌دانند.^[۲]

اهداف جهاد

به دیدگاه مسلمانان جهاد اسلامی دارای اهداف مقدسی مانند براندازی شرک و کفر، مبارزه با تبهکاران و گمراهان، پاسداری از نظام اسلامی و دفاع از مرزها است و از نگر ایشان این اهداف موجب برتری این نوع جنگ نسبت به دیگر جنگ‌ها می‌شود.

غرب و مسألهٔ جهاد

«استیون ورتووک» یکی از جامعه شناسان غربی دربارهٔ رویکرد رسانه­ها نسبت به اسلام می­گوید: «از پایان دهه ۱۹۷۰، مسلمانان همواره در عملیات خرابکارانه و تروریستی در نقاط مختلف جهان، به عنوان یک گروه هدف قرار گرفته‌اند ... در ۱۷ ژانویه سال ۱۹۹۱، عنوان پرفروش‌ترین روزنامة ایتالیا- کوریر دلامرا- چنین بود: "ترس بازشدن جبهة دومی در میان جهان مسلمان، به نام جهاد اسلامی" این دیدگاه، با عناوینی مانند"خطر تروریسم، وضعیت قرمز!"، "نقشه­ای برای جبهة داخلی" و یا "اعلام خطر! تروریسم گسترش می‌یابد" ادامه یافت ... ایدهٔ "تروریست عرب مسلمان"، مدام تولید می­شد؛ زیرا از آن دسته اخباری بود که مردم دوست داشتند بشنوند و در ضمن، افکار عمومی را علیه اعراب مهاجر، تقویت می‌کرد».^[۳]

«دن کوئل» از معاونین سابق دولت آمریکا بنیادگرایی اسلامی را یک خطر جهانی و جایگزین کمونیسم مطرح ساخت.^[۴] از سوی دیگر، ویلی گلاس دبیر کل سازمان ناتو نیز در یک کنفرانس امنیتی در آلمان، اعلام کرد که بنیادگراییِ اسلامی اکنون برای سازمان پیمان آتلانتیک شمالی به اندازهٔ خطر کمونیسم در گذشته، تهدید آمیز است.^[۵]

جهاد در منظر قرآن

در قرآن آیاتی بسیار دربارهٔ عظمت و جایگاه رفیع جهاد در میان عبادات به چشم می‌خورد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَآجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ کَمَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْأَخِرِ وَجَهَدَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ لَا یَسْتَوُونَ عِندَ اللَّهِ وَاللَّهُ لَایَهْدِی الْقَوْمَ الظَّلِمِینَ.«سوره توبه آیه ۱۹»

ترجمه فارسی آیه: آیا آبرسانی به حاجیان و تعمیر مسجدالحرام را همانند «عملِ» کسی قرار داده‌اید که به خدا و روز قیامت ایمان آورده و در راه خدا جهاد کرده است؟ این دو نزد خداوند یکسان نیست و خداوند گروه ستمگر را هدایت نمی‌کند.

إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَی مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَأَمْو لَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْداً عَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْرَیةِ وَالْإِنجِیلِ وَالقُرْءَانِ وَمَنْ أَوْفَی بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِکُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِ وَذَ لِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ.«سوره توبه آیه ۱۱۱»

ترجمه فارسی آیه: در حقیقت خدا از مؤمنان جان و مالشان را به [بهای] اینکه بهشت برای آنان باشد خریده است همان کسانی که در راه خدا می‌جنگند و می‌کشند و کشته می‌شوند [این] به عنوان وعده حقی در تورات و انجیل و قرآن بر عهده اوست و چه کسی از خدا به عهد خویش وفادارتر است پس به این معامله‌ای که با او کرده‌اید شادمان باشید و این همان رستگاری بزرگ است.

إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِهِ صَفّاً کَأَنَّهُم بُنْیَانٌ مَّرْصُوصٌ.«سوره صف آیه ۴»

ترجمه فارسی آیه: همانا خداوند کسانی را دوست دارد که صف بسته در راه او پیکار کنند، چنانکه گویی بنای بسیار مستحکم سربی هستند.

جهاد در روایات

روایاتی بسیار در عظمت و اهمیت جهاد در راه خدا نقل شده‌است که به عنوان نمونه به چند روایت بسنده می‌کنیم: ابوذر غفاری از محمد پرسیده‌است:

کدام یک از اعمال نزد خداوند دوست داشتنی تر است؟ محمد پاسخ داده‌است:ایمان به خدا و جهاد در راه او. ابوذر غفاری دوباره سوال نموده‌است که کدامین جهاد از همه جهادها برتر است؟، پیامبر خدا که درود بی پایانش بر او و خاندانش باد، پاسخ داده‌است: جهاد کسی که اسبش پی شود و خونش در راه خدا بر زمین ریزد.

امیرالمؤمنین علی ابن ابیطالب دربارهٔ جهاد این چنین گفته‌است:

جهاد دری است از درهای بهشت که خداوند تنها به روی اولیاء خاص خویش گشوده‌است و آن لباس تقوا و زره نفوذ ناپذیر و سپر اطمینان بخش الهی بر پیکر مجاهدان است.^[۶]

در روایت دیگری امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب در رابطه با اهمیت جهاد اینطور می‌فرماید:

خداوند عزوجل جهاد را واجب کرده، و آن را بزرگ شمرده و یاری و یاورش قرار داده‌است. به خدا سوگند که دنیا و دین جز با جهاد اصلاح نمی‌شود.^[۷]

امام محمدباقر از امامان شیعه در حدیثی خطاب به سلیمان بن خالد می‌گوید: «آیا می‌خواهی از اصل، فرع و قلهٔ اسلام برایت بگویم؟» سلیمان بن خالد می‌گوید: «آری، ای فرزند رسول خدا.» حضرت اینچنین می‌فرمایند:

اصل و عمود «خیمه ی» اسلام، نماز و فرع آن زکات و قله و اوج عظمتش جهاد است.

تعریف جهاد : جهاددر لغت از کلمه ( جهد) به فتحیا ضم جیم به معنیقدرت ومشقت و سختیاست .
و اجتهاد ، به معنینهایت سعیبرایچیزیبدست آوردن .
اما در دین و شریعت دو نوع تعبیردارد .
الف : تعبیر خاص که منظور آن بکار گرفتن نهایتسعیو تلاش در قتال و جنگ با کفار و طاغیان است .
ب : تعبیر عام طبق تعریف ابن تیمیه رحمه الله میگوید :« جهاد، حقیقت سعیو تلاش در بدست آوردن آنچه الله آنرا دوست میدارد از باورها و کردارهاینیک و دفع آنچه الله برآن خشممیگیرد مثل کفر و فساد و طغیان. » کتاب مجموع الفتاوی 10/191
با این تعریف هر آنچه که مومن در بدست آوردن آندرراه ایمان به الله و فرمانبریاو تلاش نماید مثل مقاومتدر برابر شر و بدیها و انحرافات ، ثابت قدم ماندن در دینالله ، استقامت در مقابل وسوسه هایشیطان ، از جمله جهاددر راه الله محسوب میشود .

انواع جهاد :
جهادطبق تعبیرهایش اینگونه تقسیم میشود :
1- جهاد بانفس : با کسب علوم شرعیکه منجر روشناییبصیرت انسان میگردد وبا استقامت براعمال نیک مبنیبر علم صحیح ، راه درست زیستنبرایانسان واضح و روشن میشود .
و از جمله جهاد با نفس : ایستادن در برابر خواسته هاینفسانیو تمایلات درونیانسان برایغوطه ور شدن در اعماق شهوتهایحرام میباشد والله تعالیدر آیه 69 سوره عنکبوت میفرمایند : {وَالَّذِینَ جَاهَدُوا فِینَا لَنَهْدِیَنَّهُمْسُبُلَنَا} ( کسانیکه در راه ما تلاش و جهاد نمایند، آنانرا به راههایخود رهنمود میکنیم) .
و همچنین از جملهجهاد با نفس : بخشیدن مال و خرج نمودن در راههایخیر بطورعام و بخشش برایجهاد فیسبیل الله بطور خاص میباشد . الله سبحانه در آیه 60 سوره انفال میفر مایند :{وَمَاتُنفِقُواْ مِن شَیْءٍ فِی سَبِیلِ اللّهِ یُوَفَّإِلَیْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ } ( هر آنچه در راهالله صرف نمایید ، پاداش آنرا به تمام و کمال به شما دادهمیشود و هیچگونه ستمینمیبینید) .
2- ایستادگیدربرابر شیطان : شیطان انسان را با شبه هایگمراه کننده ومیل به حرام اغواء میکند که مقاومت در برابر مکرهایشیطاننوعیاز جهاد محسوب میشود .
3- تلاش و مجاهدت در مقابلفاسقین : بوسیله دعوت دادن به اعمال نیک و نهیکردنشان ازاعمال بد و آنها را با بهترین روش توجیح و راهنمایینمودن .
4- تلاش و کوشش در برابر افراد منافق صفت : که با امربه معروف و نهیاز منکر و شبهات آنان را باطل کنیم و و بیارزش و پوچ بودن ادعا هایآنان را اعلام کنیم .
5- ایستادگیدر برابر کفار : با دعوت دادن و جنگیدن با آنهابه کتاب ( زاد المعاد ابن قیم 3/5) مراجعه شود .

فضیلت جهاد :
جهاد و جنگ و پیکار با کفار درراه الله قله و بالاترین درجه اسلام است و بوسیله اینفریضه دینیبود که پرچم اسلام در شرق و غرب بر افراشته شدواین امر از بالاترین و مهمترین عملهاییاست که قرب ونزدیکیبه الله را بدنبال دارد و از بارزترین عبادتها است .و برایبلند شدن کلمه الله مشروع شده ویک نوع راهیبرایدعوت عموم مردم است و آیات و احادیث زیادیدال بر فضیلتاین امر مهم وجود دارد ، در آیه 111 سوره توبه میخوانیم { إِنَّ اللّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنفُسَهُمْوَأَمْوَالَهُم بِأَنَّ لَهُمُ الجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِیسَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتُلُونَ وَیُقْتَلُونَ وَعْداًعَلَیْهِ حَقّاً فِی التَّوْرَاةِ وَالإِنجِیلِوَالْقُرْآنِ وَمَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِفَاسْتَبْشِرُواْ بِبَیْعِكُمُ الَّذِی بَایَعْتُم بِهِوَذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ }
( بیگمان اللهجان و مال مومنان را در برابر بهشت خریداریمیکند ، اینکهدر راه الله بجنگند و بکشند و کشته شوند . این وعده ایاستکه الله در تورات و انجیل و قرآن ، وعده راستین آنرا دادهاست و چه کسیاز الله به عهد خود وفا کننده تر است ؟ پس بهمعامله ایکه کرده اید شاد باشید و این پیروزیبزرگ ورستگاریسترگیاست).
و در آیه 20-21-22 سوره توبه میفرمایند : {الَّذِینَ آمَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْفِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْأَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللّهِ وَأُوْلَئِكَ هُمُالْفَائِزُونَ٭یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُم بِرَحْمَةٍ مِّنْهُوَرِضْوَانٍ وَجَنَّاتٍ لَّهُمْ فِیهَا نَعِیمٌ مُّقِیمٌ٭خَالِدِینَ فِیهَا أَبَداً إِنَّ اللّهَ عِندَهُ أَجْرٌعَظِیمٌ }
( کسانیکه ایمان آورده اند و مهاجرت کردهاند و درراه الله با جان و مال جهاد نموده اند دارایمنزلتوالاتر و بزرگتریدر پیشگاه الله هستند و آنان رستگاران وبه مقصود رسندگان میباشند . ) (پروردگارشان آنان را بهرحمت خود و خوشنودیو بهشتیمژده میدهد که در آن نعمتهایجاودانه دارند .) ( همواره در بهشت جاودانه میمانندبیگمان در پیشگاه الله پاداش بزرگیموجود است .)
وهمچنین در آیه 169 تا 171 سوره آل عمران میفرمایند : {وَلاَ تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُواْ فِی سَبِیلِاللّهِ أَمْوَاتاً بَلْ أَحْیَاء عِندَ رَبِّهِمْیُرْزَقُونَ٭فَرِحِینَ بِمَا آتَاهُمُ اللّهُ مِنفَضْلِهِ وَیَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ یَلْحَقُواْبِهِم مِّنْ خَلْفِهِمْ أَلاَّ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَهُمْ یَحْزَنُونَ٭یَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِّنَاللّهِ وَفَضْلٍ وَأَنَّ اللّهَ لاَ یُضِیعُ أَجْرَالْمُؤْمِنِینَ } ( و کسانیکه در راه الله کشته میشوندمرده مشمار ، بلکه آنان زنده اند و به ایشان نزدپروردگارشان روزیداده میشود ) ( آنان شادمانند از آنچهکه الله به فضل و کرم خود به ایشان داده است و خوشحالندبخاطر کسانیکه بعد از آنان مانده اند و به ایشان نپیوستهاند همانا ترس و هراسیبر ایشان نیست و آنان اندوهگیننخواهند شد .) ( شاد و خوشحالند بخاطر نعمتهاییکه الله بهآنان داده است و فضل و کرمیکه به ایشان روا دیده است وهمانا الله اجر و پاداش مومنان را ضایع نمیکند .)
امامبخاریمسلم و از ابو هریره رضیالله عنه روایت میکنند ازپیامبرسوال شد چه کاریبرتر و بهتر است ؟ فرمودند ( ایمانبه الله و رسولش) گفته شد سپس چه چیزی؟ فرمودند ( جهاد درراه الله ) .
همچنین این دو بزرگوار از انس رضیاللهعنه روایت میکنند (یک صبحگاه ویک شامگاه جهاد کردن بهتراست از دنیا وآنچه در آن است ) .

حکم جهاد :
علماء مسلمین براین هستند که جهاد با کفار و جنگیدنبا آنها بخاطر نشر دین اسلام فرض کفاییاست . یعنیزمانیکهگروهیاین واجب را انجام دادند فرضیت و گناه آن از دیگرانساقط میشود .
وبدلیل قول الله در آیه 95 سوره نساء {لاَّ یَسْتَوِی الْقَاعِدُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ غَیْرُأُوْلِی الضَّرَرِ وَالْمُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِبِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ فَضَّلَ اللّهُالْمُجَاهِدِینَ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنفُسِهِمْ عَلَىالْقَاعِدِینَ دَرَجَةً...} ( مسلمانانیکه مینشینند بامسلمانانیکه با مال و جان در راه الله جهاد میکنند برابرنیستند الله مرتبه والاییرا نصیب مجاهدان نموده است کهبالاتر از درجه خانه نشینان است مگر اینکه خانه نشیناندارایغذریباشند...)
ابن قدامه رحمه الله میگوینداین آیه دلیلیاست بر اینکه آنانیکه جهاد نرفته اند گناهکار نیستند . ( المغنی 13/6 )
و الله تعالیدر آیه 122سوره توبه میفرماید : {وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَلِیَنفِرُواْ كَآفَّةً فَلَوْلاَ نَفَرَ مِن كُلِّفِرْقَةٍ مِّنْهُمْ طَآئِفَةٌ لِّیَتَفَقَّهُواْ فِیالدِّینِ وَلِیُنذِرُواْ قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُواْإِلَیْهِمْ لَعَلَّهُمْ یَحْذَرُونَ } ( شایسته نیست کهمومنان همگیبیرون بروند بلکه بایستیاز هر قوم و قبیله ایعده ایبراییادگیریتعلیمات اسلامیخارج شوند و هنگامیکهبسویقوم و قبیله خود برگشتند آنان را بترسانند تا برحذرباشند )

حالاتیکه در آن جهاد واجب میشود :
علماء گفته اند در سه حالت جهاد واجب میشود
1- زمانیکه دو لشکر اسلام وکفربا هم روبه رو شدند دیگر حقنداریبه معرکه پشت دهی، در آیه 15و16 سوره انفال آمده : {یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ إِذَا لَقِیتُمُالَّذِینَ كَفَرُواْ زَحْفاً فَلاَ تُوَلُّوهُمُالأَدْبَارَ٭وَمَن یُوَلِّهِمْ یَوْمَئِذٍ دُبُرَهُإِلاَّ مُتَحَرِّفاً لِّقِتَالٍ أَوْ مُتَحَیِّزاً إِلَىفِئَةٍ فَقَدْ بَاء بِغَضَبٍ مِّنَ اللّهِ وَمَأْوَاهُجَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمَصِیرُ } ( هنگامیکه با انبوهکافران روبه رو شدید بدانان پشت نکنید٭هر کس در آن هنگامبه آنان پشت کند و فرار نماید گرفتار خشم الله خواهد شد وجایگاه او ، دوزخ خواهد بود و جهنم بدترین جایگاه است)
2- زمانیکه کفار به شهر معین حمله ور شود بر اهل آنشهر جنگیدن واجب است زیرا دفاع از نفس واجب است . اللهسبحانه در آیه 190 سوره بقره میفرماید: {وَقَاتِلُواْ فِیسَبِیلِ اللّهِ الَّذِینَ یُقَاتِلُونَكُمْ وَلاَتَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ یُحِبِّ الْمُعْتَدِینَ } ( و در راه الله بجنگید با کسانیکه با شما میجنگند و تجاوزو تعدینکنید).
3- زمانیکه ولیامر مسلمین گروهیراموظف کرد به اینکه برایجهاد به منطقه ایبروند ، همانطورکه درآیه 38 و39 سوره توبه آمده {یَا أَیُّهَا الَّذِینَآمَنُواْ مَا لَكُمْ إِذَا قِیلَ لَكُمُ انفِرُواْ فِیسَبِیلِ اللّهِ اثَّاقَلْتُمْ إِلَى الأَرْضِ أَرَضِیتُمبِالْحَیَاةِ الدُّنْیَا مِنَ الآخِرَةِ فَمَا مَتَاعُالْحَیَاةِ الدُّنْیَا فِی الآخِرَةِ إِلاَّقَلِیلٌ٭إِلاَّ تَنفِرُواْ یُعَذِّبْكُمْ عَذَاباًأَلِیماً وَیَسْتَبْدِلْ قَوْماً غَیْرَكُمْ وَلاَتَضُرُّوهُ شَیْئاً وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَیْءٍ قَدِیر){ ایمومنان ! چرا هنگامیکه به شما گفته میشود درراه الله حرکت کنید سستیمیکنید و دل به دنیا میدهید ؟آیا به زندگیاین جهان به جایزندگیآن جهان خشنودید ؟خوشیو کالایاین جهان در برابر خوشیو کالایآن جهان چیزکمیبیش نیست٭اگر برایجهاد بیرون نروید الله شما راعذاب دردناکیمیدهد قومیرا جایگزینتان میسازد که جدایاز شما آیند و هیچ زیانیبه الله نمیرسانید و اللهبرهرچیزیتوانا است(

چه زمانیجنگ ، جهاد در راهالله محسوب میشود ؟
جنگیدن و نبرد از دو قصد و نیتخارج نیست :
1 ـ لبیک گفتن به دستور الله ، بخاطرانتشاز عقیدهیگانگیو دفاع از حیثیت اسلام و سرزمینمسلمین و برایافراشته شدن کلمه الله ، در راه او قربانیشدن، جهاد در راه الله محسوب میشود .
2 ـ اما نیتیبرعکس آن باشد ، مثل اینکه بخاطر شجاعتیا تعصب قومیتیا کسبثروت و مال ویا شعارها و اهداف باطل ، بجنگد اینها هیچکدام جزء جهاد در راه الله محسوب نمیشود .
از رسولالله صلیالله علیه وسلم در مورد مردیکه بخاطر شجاعت ویاتعصب ویا ریا جنگ کند پرسیدند : آیا جهاد در راه اللهمحسوب میگردد ؟ فرمودند : ( کسیکه بخاطر اینکه حکم اللهاجرا شود بجنگد آن جنگ و نبرد در راه الله محسوب میشود  ( بروایت امام بخاریو امام مسلم رحمهما الله .

جهاد تا روز قیامت باقیاست :
از حکمت هایالله این است که کشمکش و درگیریبین حق و باطل تا روزقیامت باقیبماند و تا زمانیکه این درگیریو کشمکش وجوددارد جهاد هم وجود دارد و به وقت معینیمحدود نشده است تازمانیکه باطل و گمراهیو کفر وجود دشته باشد جهاد هم باقیاست و فضیلت آن بر حسب همه زمانها و مکانها بر جایخودوجود دارد . الله تعالیدر آیه 217 سوره بقره میفرماید : ( .. وَلاَ یَزَالُونَ یُقَاتِلُونَكُمْ حَتَّىَیَرُدُّوكُمْ عَن دِینِكُمْ إِنِ اسْتَطَاعُواْ .. ) < پیوسته با شما خواهند جنگید تا اگر بتوانند شما را از دینو آئینتان بربگردانند > .
و امام مسلم از جابر رضیالله عنه از پیامبر روایت میکنند که فرمودند : ( همیشهگروهیاز امت من بخاطر حق در جنگ و کارزار هستند و تا روزقیامت وجود خواهند داشت .)
و پیامبر میفرمایند : ( خیرو خوبیتا روز قیامت در اسبها وجود دارد ) اشاره به ایناست که تا قیامت جهاد وجود دارد . بروایت امام بخاریوامام مسلم رحمهما الله